རྩོམ་པ་པོ། མཁན་ཆེན་ཚུལ་ཁྲིམས་བློ་གྲོས།
བླ་མ་དང་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
དེ་ཡང་སྟོན་པ་མཉམ་མེད་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་སྐྱེ་བོ་ཡོངས་ཀྱི་རྣམ་འདྲེན་གཅིག་པུར་གྱུར་པ། མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྐོར་བ་ལས་ཐ་མ་ལེགས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེས་པའི་ཆོས་འཁོར་འདི་ནི་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྔ་བོ་ཆེའི་མདོ་སོགས་ལས་བསྔགས་པ་ཆེ་ཐང་དུ་བརྗོད། མདོ་སྡེ་དྲང་ངེས་འབྱེད་པའི་དཔང་པོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་གིས་བསྐོས་པའི་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཞབས་ཀྱིས་ཀྱང་ངེས་པའི་དོན་དུ་བཞག་པའི་མདོ་སྡེ་ནི་འཕགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། རྔ་བོ་ཆེ་དང༌། སོར་མོའི་ ཕྲེང་བའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས་པའི་རང་བཞིན་རིག་ཁམས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་ལ་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་འདིར་དཔལ་ལྡན་ཇོ་ནང་པའི་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་སྟོང་དབུ་མ་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་མཚན་གསོལ་ཞིང༌། ལུང་དང་རིགས་པའི་ལམ་ནས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་མཛད་དོ། །
དེ་ལ་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་འདི་བོད་ཀྱིས་རང་བཟོ་ཡིན་པ་དང༌། མུ་སྟེགས་པའི་ལུགས་ཡིན་སོགས་ཟེར་རོ། །འོན་ཀྱང་གཟུ་བོར་གནས་པའི་བློས་རྣམ་པར་བརྟགས་ན་འདི་ལྟར་དུ་སྣང་སྟེ། འདི་རང་བཟོ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་འཐད་དེ། དཔལ་ལྡན་ཇོ་ནང་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྙིང་པོ་བསྟན་པའི་མདོ་རྣམས་དང༌། རྒྱུད་བླ་རྩ་འགྲེལ། ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པ། བླ་མེད་ཀྱི་རྒྱུད་སྡེ། སེམས་འགྲེལ་སོགས་ནས་གསུངས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཀྲལ་འདུག་གི དེ་རྣམས་ནས་གཏན་ནས་མ་བཤད་པའི་གཞན་སྟོང་ཞིག་གང་དུའང་བཤད་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མིང་གཞན་སྟོང་ཞེས་བཏགས་པ་ཙམ་གྱིས་རང་བཟོའི་གྲུབ་མཐའ་ཉིད་དུ་འགྱུར་འགྲོ་བར་སྨྲ་ན་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། །མུ་སྟེགས་པའི་ལུགས་སུ་སྨྲ་བ་ནི་དགོས་པའི་དབང་ངམ་གྱ་ཚོམ་དུ་སྨྲ་བ་ཙམ་སྟེ། ཇོ་ནང་པའི་གཞན་སྟོང་དང་མུ་སྟེགས་པའི་བར་དུ་མ་ཟད་རང་སྡེ་རྣམ་རིག་པ་དག་དང་གཞན་སྟོང་དབུ་མའི་བར་གྱི་བར་ཐག་ཀྱང་གནམ་ས་ལས་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
དེས་ན་འདི་ལ་དོགས་པ་འགའ་ཞིག་སྤོང་བ་ལ། སྣང་ཕྱོགས་ཀྱི་དོགས་པ་སྤོང་བ་དང༌། སྟོང་ཕྱོགས་ཀྱི་དོགས་པ་སྤོང་བ་དང༌། བརྗོད་ཚུལ་མི་འཐད་པའི་དོགས་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ན། ཁྱི་རྒན་རྒྱ་བོ་ཡང་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་དམྱལ་བར་འགྲོ་བར་ཐལ་བ་སོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོད་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གནས་ཚུལ་ལ་ཁྱི་རྒན་རྒྱ་བོར་མ་ཟད་ཐ་ན་གྲོག་སྤུར་ཡན་ཆད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་དེ། སེམས་ཡོད་ན་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་ངོ་བོའང་འབྲལ་མེད་དུ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཡོད་པའང་ཤིན་ཏུ་འདོད་དོ། །སྣང་ཚུལ་ལ་ནི་ཁྱི་རྒན་རྒྱ་བོར་མ་ཟད་འཁོར་ལོ་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའང་སངས་རྒྱས་སུ་ཁས་མ་བླངས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་དཔེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཁྱི་རྒན་རྒྱ་བོ་ལ་ཡོད་དགོས་དོན་ག་ལ་ཡོད། དེ་བཞིན་དུ་སྣང་ཚུལ་དུ་སེམས་ཅན་ཡིན་པ་དང་དེ་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་སོགས་ཡོད་ཀྱང༌། དེའི་ཚེ་ན་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཞེས་སུས་ཀྱང་ཁས་མ་བླངས། གནས་ཚུལ་ལ་སངས་རྒྱས་ཡིན་པས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ཚེ་དམྱལ་བའང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་དམྱལ་བར་ལྟུང་བའི་སྐྱོན་ག་ལ་ཡོད། རང་ཅག་སོ་སྐྱེ་རྣམས་ཀྱི་མིག་ཤེས་སོགས་ཚད་མར་བྱས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་ནུས་ན། རང་ཅག་ལ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་སྣང་བའི་རིགས་པ་དེས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་སུན་འབྱིན་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་ཞུས་པའི་མདོའི་གླེང་གཞི་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་གནས་ཚུལ་ལ་དག་པ་ཡིན་ཡང་རང་ཅག་གིས་སྒྲིབ་པའི་དབང་གིས་མ་དག་པར་མཐོང་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་འདོད་པས་རང་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ལ་ནན་ཏན་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟ་བུར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་འདྲ་བར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །
དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ ཏེ་ཇི་ལྟ་བུར་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། དེ་སེམས་ཡོངས་སུ་མ་དག་གམ། ཅི་ནས་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་མ་དག་པར་སྣང་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུའི་སེམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ཡོངས་སུ་མ་དག་གམ། ཅི་ན་དམུས་ལོང་དག་གིས་མི་མཐོང༌། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟར་མ་ལགས་སོ། །དེ་ནི་དམུས་ལོང་གིས་ནོངས་ཀྱི་ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བས་ནི་མ་ནོངས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ལ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱན་བཀོད་པ་མི་མཐོང་བ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མི་ཤེས་པས་ཉེས་ཀྱི་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཉེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་ཡོངས་སུ་དག་མོད་ཀྱི་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནས་ཚངས་པ་རལ་པ་ཅན་གྱིས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་མ་དག་གོ་ཞེས་མ་ཟེར་ཅིག བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་བཀོད་པ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བཀོད་པའང་ཁོ་བོས་དེ་འདྲ་བ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚངས་པ་རལ་པ་ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚངས་པ། ཁོ་བོས་ནི་ས་ཆེན་པོ་འདི་མཐོ་དམན་དང༌། ཚེར་མ་དང༌། གཡང་ས་དང༌། རིའི་རྩེ་མོ་དང༌། ངམ་གྲོག་དང༌། འཇིམ་ངན་གྱིས་རབ་ཏུ་གང་བར་མཐོང་ངོ༌། །ཚངས་པ་རལ་པ་ཅན་གྱིས་སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་འདྲ་བར་ཡོངས་སུ་མ་དག་པར་མཐོང་བ་ནི། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། སེམས་ལ་མཐོ་དམན་ཡོད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་དག་པར་ངེས་སོ།།གང་དག་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་དག་གིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ཡོངས་སུ་དག་པ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ལ་ཞབས་ཀྱི་མཐེ་བོས་བསྣུན་པ་དང༌། བསྣུན་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རིན་པོ་ཆེ་དུ་མ་བརྩེགས་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མའི་ཚོགས་དག་རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་སོ་སོར་བཀོད་པར་གྱུར་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་མཐའ་ཡས་བཀོད་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའང་དེ་འདྲའོ། །
དེ་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེའང་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ཅིང་བདག་ཉིད་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་པདྨ་བཀོད་པའི་སྟན་ལ་འདུག་པ་སྙམ་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། ཁྱོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་འདི་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མཐོང་ལགས་སོ། །སྔོན་མ་མཐོང་མ་ཐོས་པའི་བཀོད་པ་འདི་དག་གདའོ། །
ཐལ་བཟློག་གི་འགྲེལ་བ་བློ་གསར་འཇུག་སྒོ་ལས་བཤུས།